Czyste Powietrze 2023 – rząd usprawnia proces walki ze smogiem

Zmiany w programie „Czyste Powietrze”. Wyższe progi dochodowe, wyższe dofinansowanie oraz szybsza wypłata środków – w ten sposób rząd chce usprawnić walkę ze smogiem. Maksymalna wysokość dotacji wynosi 66 tys. złotych w poziomie podstawowym i aż 135 tys. zł w najwyższym wymiarze wsparcia. Jakie warunki należy spełnić i na ile dofinansowania można liczyć ubiegając się o dotację z programu „Czyste Powietrze” w 2023 roku?

Czyste Powietrze 2023 – zmiany w programie

Dotychczas wprowadzone zmiany w programie rządowym “Czyste Powietrze” uprościły proces wypełniania i składania wniosku, obniżony został próg dochodowy uprawniający do dofinansowania, a także skrócone zostały długie terminy oczekiwania na decyzję. Od niedawna też, ubiegający się o dotację mogą liczyć na prefinansowanie, czyli wypłatę pieniędzy jeszcze przed rozpoczęciem montażu. Nowy nabór – od 3 stycznia 2023 roku – zakłada m.in. wyższe progi dochodowe, wyższe kwoty dofinansowania, krótszy czas oczekiwania na dotację, ale także w przypadku kompleksowej termomodernizacji, konieczność wykonania audytu energetycznego. Nowa odsłona programu wprowadza także możliwość złożenia dwóch wniosków.

Czas trwania programu Czyste Powietrze

Program realizowany będzie w latach 2018–2029, przy czym:

• podpisywanie umów do 31.12.2027 r,
• wydatkowanie środków do 30.09.2029 r.

Nabór wniosków prowadzony jest w trybie ciągłym.

Program „Czyste Powietrze 2023” uwzględnia finansowanie przedsięwzięć rozpoczętych i zakończonych. Uwzględniane zostanę te inwestycje, których realizacja zaczęła się maksymalnie do 6 miesięcy przed złożeniem wniosku, przy czym data nie może być wcześniejsza niż 15.05.2020.

Czyste Powietrze 2023 – beneficjenci

Beneficjentem jest osoba fizyczna, która jest właścicielem lub współwłaścicielem budynku mieszkalnego jednorodzinnego lub wydzielonego w budynku jednorodzinnym lokalu mieszkalnego z wyodrębnioną księgą wieczystą. Roczny dochód starającego się o dotacje nie może przekraczać kwoty 135 000 zł.

Ubiegający się o dotacje na wymianę pieców i termomodernizację zostali podzieleni na trzy grupy.

I grupa – podstawowa

O dofinansowanie w ramach pierwszej grupy mogą ubiegać się osoby, których roczny dochód wykazany w ostatnim zeznaniu podatkowym nie przekroczył 135 tys. zł (wcześniej 100 tys. zł).

II grupa

Do tej grupy zaliczają osoby, których dochód w gospodarstwie wieloosobowym nie przekracza 1894 zł netto (wcześniej 1564 zł netto) na osobę oraz 2651 zł (wcześniej 2189 zł) netto na osobę w gospodarstwie jednoosobowym.

III grupa – intensywne wsparcie

Trzecia grupa uwzględnia osoby fizyczne których dochód na jednego członka jej gospodarstwa domowego wskazany w zaświadczeniu wydawanym przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, nie przekracza kwoty:

• 1090 zł w gospodarstwie wieloosobowym,
• 1526 zł w gospodarstwie jednoosobowym.

Innym kryterium jest ustalone prawo do zasiłku (stałego, okresowego, rodzinnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego), który musi przysługiwać w każdym z kolejnych 6 miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku o wydanie zaświadczenia oraz co najmniej do dnia złożenia wniosku o dofinansowanie.

W przypadku prowadzenia działalności gospodarczej przez osobę, która przedstawiła zaświadczenie o dochodzie na jednego członka gospodarstwa domowego, jej roczny przychód, z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej, nie może przekraczać dwudziestokrotności kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę określonego w rozporządzeniu Rady Ministrów obowiązującym w grudniu roku poprzedzającego rok złożenia wniosku o dofinansowanie.

Dla beneficjentów z tego sektora rząd przewiduje dofinansowanie, które wyniesie od 90 do 100%.

Czyste Powietrze 2023 – na co dofinansowanie?

Na stronie internetowej https://lista-zum.ios.edu.pl/ dedykowanej Programowi „Czyste Powietrze”, Producenci mogą umieszczać na liście urządzenia, których wymagania techniczne są zgodnie z dokumentacją Programu Czyste Powietrze obowiązującą od 15.05.2020 r. Lista ta ma być sukcesywnie uzupełniana. Docelowo w Programie Czyste Powietrze będzie możliwe uzyskanie dotacji tylko na urządzenia i materiały znajdujące się na liście urządzeń i materiałów.
Program „Czyste Powietrze 2023” pozwala uzyskać dofinansowanie m.in. na na:

• audyt energetyczny,
• pompy ciepła powietrze/woda,
• pompy ciepła powietrze/powietrze,
• gruntowe pompy ciepła,
• kotły gazowe i olejowe,
• kotły na paliwo stałe (zagazowujące drewno lub na pellet drzewny),
• wentylację mechaniczną z odzyskiem ciepła,
• mikroinstalację fotowoltaiczną,
• instalację centralnego ogrzewania oraz instalację ciepłej wody użytkowej,
• ogrzewanie elektryczne,
• podłączenie do sieci ciepłowniczej wraz z przyłączem,
• ocieplenie przegród budowalnych oraz na stolarkę okienną i drzwiową.

Uwaga!
Od 1 stycznia 2022 r. zostaną wycofane dotacje na kotły węglowe, a to źródło ciepła będzie dofinansowanie jedynie jeśli montaż został dokonany do 31 grudnia 2021 roku.

Od 1 lipca 2023 r., po zastosowaniu okresu przejściowego, wygasa możliwości dofinansowania w ramach Programu kotłów na biomasę drzewną, których emisyjność cząstek stałych przekracza 20 mg/m3.

„Czyste Powietrze 2023” – audyt energetyczny

Nowa odsłona programu „Czyste Powietrze” zakłada dofinansowanie audytu energetycznego w kwocie do 1200 zł. Jest to koszt kwalifikowany, jednak nie jest on wliczany do limitu maksymalnej kwoty dotacji. Audyt jest niezbędny aby otrzymać dofinansowanie na kompleksową termomodernizację. By otrzymać wsparcie należy wykonać wszystkie elementy wskazane w jednym z wariantów w przygotowanym audycie, którego efektem będzie zmniejszenia zużycia energii użytkowej na cele ogrzewania budynku:

• do wartości nie większej niż 80 kWh/(m2/rok),
• lub o minimum 40%.

W przypadku innych niż kompleksowa termomodernizacja, wykonanie audytu nie jest konieczne.

Prefinansowanie Czyste Powietrze 2023

Prefinansowanie polega na wypłacie części lub całości dotacji przyznawanej Beneficjentowi przez WFOŚiGW na rachunek bankowy wykonawcy.

Prefinansowanie obejmuje wypłatę:

• zaliczki – maksymalnie do wysokości 50 % przyznanej dotacji, przy czym suma wszystkich wypłaconych zaliczek nie może przekroczyć 50 % maksymalnej kwoty dotacji na realizację przedsięwzięcia wynikającej z wniosku o dofinansowanie,
• pozostałej części dofinansowania przypadającego na dany zakres przedsięwzięcia zawarty w danej umowie/ umowach beneficjenta z wykonawcą, po zrealizowaniu zakresu tej umowy i złożeniu przez Beneficjenta wniosku.

Okres realizacji przedsięwzięcia dla dotacji z prefinansowaniem to 18 miesięcy od daty złożenia wniosku o dofinansowanie. Ocena wniosków z prefinansowaniem będzie się odbywała w terminie do 14 dni kalendarzowych. Dotacja jest wypłacana bezpośrednio na rachunek wykonawcy w terminie do 14 dni od daty zawarcia umowy o dofinansowanie.

Kredyt Czyste powietrze 2023

Od 6 lipca 2021 r. możesz otrzymać wsparcie na częściową spłatę kredytu bankowego zaciągniętego na modernizację domu. Warunkiem wypłaty jest przyznanie przez bank kredytu z przeznaczeniem wyłącznie na cele zgodne z programem „Czyste Powietrze”, w tym co najmniej w 95% na pokrycie kosztów kwalifikowanych, oraz wykorzystanie tego kredytu przez beneficjenta zgodnie z jego przeznaczeniem.

Jakie są różnice między zwykłą ścieżką realizowaną przez WIOŚiGW, a tą z kredytem bankowym?

• rozpoczęcie przedsięwzięcia:
  • WIOŚiGW: do 6 miesięcy przed złożeniem wniosku,
  • kredyt bankowy: od daty złożenia wniosku,
• okres realizacji:
  • WIOŚiGW: 30 miesięcy od dnia złożenia wniosku,
  • kredyt bankowy: 18 miesięcy od dnia złożenia wniosku,
• rozliczenie wniosku:
  • WIOŚiGW: maksymalnie w trzech częściach,
  • kredyt bankowy: rozliczenie całości po zakończeniu przedsięwzięcia,
• korekta wniosku:
  • WIOŚiGW: tak,
  • kredyt bankowy: nie, możliwość ponownego złożenia wniosku.

Czyste Powietrze – kalkulator dotacji

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przygotował ułatwienie dla beneficjentów w postaci kalkulatorów. Dzięki nim wnioskodawcy z łatwością obliczą należną kwotę dotacji (obecnie kalkulator liczy dotację przed zmianami, które wejdą w życie 03.01.2023 r.) oraz grubość izolacji termicznej domu przy ociepleniu wybranych przegród budowlanych.

Kalkulator dotacji – https://www.czystepowietrze.gov.pl/kalkulator-dotacji/

Kalkulator grubości izolacji – https://kalkulatorczystepowietrze.kape.gov.pl/

Dotacje z programu Czyste Powietrze dla tych, którzy wymienili już źródło ciepła

Nowa wersja programu zakłada możliwość otrzymania dofinansowania na termomodernizację w przypadku osób, które mają już wymienione źródło ciepła na nisko/zeroemisyjne. Osoby, które w pierwszej edycji programu złożyły wniosek na wymianę pieca, teraz będą mogły złożyć kolejny – na termomodernizację.

Czyste Powietrze – warunki otrzymania wsparcia

Podstawowym warunkiem jest kryterium dochodowe – roczne zarobki nie przekraczające 135 tys. zł. Dotacja przeznaczona jest wyłącznie dla osób fizycznych, będących właścicielem lub współwłaścicielem nieruchomości.
Oto niektóre z warunków programu „Czyste Powietrze”:

• wymieniane źródło ciepła na paliwo stałe musi być trwale wyłączone z użytku – wymagane jest potwierdzenie w formie imiennego dokumentu zezłomowania/karty przekazania odpadu/formularza przyjęcia odpadów metali,
• w przypadku kompleksowej termomodernizacji – wykonanie audytu i zrealizowanie w całości prac modernizacyjnych z dokumentu, czego efektem ma być spełnienie co najmniej jednego wskaźnika dot. zmniejszenia zapotrzebowania na energię użytkową,
• dofinansowanie nie przysługuje na przedsięwzięcia realizowane w budynkach wykorzystywanych sezonowo lub w budynkach gospodarczych,
• nie kwalifikuje się do dotacji budynek w którym prowadzona jest działalność gospodarcza na powierzchni całkowitej przekraczającej 30% budynku/lokalu mieszkalnego,
• nie można otrzymać ponownego dofinansowania ze środków publicznych na to samo przedsięwzięcie, możliwe jest jednak otrzymanie wsparcia na inną inwestycję.

Czyste Powietrze – zobowiązania beneficjenta

Beneficjent po zakończeniu realizacji przedsięwzięcia objętego dofinansowaniem jest zobowiązany do tego, że w budynku w którym przeprowadzona była modernizacja:

• nie zainstaluje i nie będzie użytkował źródła ciepła na paliwa stałe o klasie niższej niż 5 klasa według normy przenoszącej normę europejską EN 303-5,
• zamontowane kominki wykorzystywane na cele rekreacyjne będą spełniać wymagania ekoprojektu,
• wszystkie zainstalowane oraz użytkowane urządzenia do ogrzewania lub przygotowania ciepłej wody użytkowej będą spełniać docelowe wymagania obowiązujących na terenie położenia budynku/lokalu mieszkalnego objętego dofinansowaniem, aktów prawa miejscowego, w tym uchwał antysmogowych,
• okres trwałości wynosi 5 lat od daty zakończenia przedsięwzięcia – w tym czasie Beneficjent nie może zmienić przeznaczenia budynku z mieszkalnego na inny, nie może zdemontować urządzeń, instalacji oraz wyrobów budowlanych zakupionych i zainstalowanych w trakcie realizacji przedsięwzięcia, a także nie może zainstalować  dodatkowych źródeł ciepła, niespełniających warunków Programu i wymagań technicznych określonych w Programie.

Więcej informacji znajdziesz na oficjalnej stronie programu „Czyste Powietrze” w opublikowanym regulaminie.

Czyste Powietrze 2023 – jak złożyć wniosek?

Wniosek możesz złożyć przez Internet (Portal Beneficjenta), w urzędzie lub za pośrednictwem banku. Aktualnie obowiązujący formularz wniosku wraz z załącznikami oraz instrukcją jego wypełniania dostępne są: w Portalu Beneficjenta i w serwisie gov.pl.

Jeśli starasz się o prefinansowanie, złożenie wniosku możliwe jest wyłącznie za pośrednictwem serwisu GWD z możliwością podpisania wniosku elektronicznie profilem zaufanym, a w przypadku braku podpisu, możliwe jest wydrukowanie formularza wniosku, ręczne podpisani i przesłanie go pocztą lub przekazania za pośrednictwem punktu informacyjno-konsultacyjnego w gminie.

Jeśli korzystasz z kredytowania, wszelkich informacji udzieli Ci konsultant, a wniosek W Twoim imieniu złoży Twój bank.

Czyste Powietrze 2023 a ulga termomodernizacyjna

Dotacje w ramach programu Czyste Powietrze można łączyć z termomodernizacyjną ulgą podatkową. Odliczenie w ramach ulgi przysługuje w wysokości 53 000 zł na podatnika, niezależnie od liczby posiadanych nieruchomości. Korzystając z dotacji i ulgi należy pamiętać że:

• odliczeniu w ramach ulgi nie podlegają wydatki sfinansowane lub dofinansowane z dotacji,
• w przypadku gdy, po wcześniejszym skorzystaniu z ulgi termomodernizacyjnej, beneficjent otrzymał zwrot odliczonych wydatków w formie dotacji, jest zobowiązany doliczyć odpowiednio kwoty poprzednio odliczone od dochodu za rok podatkowy, w którym otrzymał ten zwrot.